Δραγαμεστινός: Καραϊσκάκη ή Δραγαμέστο;

Γράφει: ο Δραγαμεστινός

Νομίζω πως κατά την διάρκεια του 20ου αιώνα οι κάτοικοι του χωριού μας, κάνανε δύο μεγάλα λάθη. Το πρώτο ήταν η μεταφορά του χωριού από τους πρόποδες της Βελούτσας στον κάμπο. Το δεύτερο ήταν η μετονομασία του, από «Δραγαμέστο» σε «Καραϊσκάκης».

 

Όσον αφορά το πρώτο λάθος, κάποιος σήμερα δυσκολεύεται να καταλάβει το σκεπτικό της μετακίνησης του οικισμού από μια καταπράσινη τοποθεσία στα 600 μέτρα υψόμετρο, με εξαιρετικό μικροκλίμα και προσανατολισμό, την οποία οι πρόγονοί μας προφανώς δεν επέλεξαν τυχαία. Και την μετακίνηση προς τα που; Καταμεσής στον κάμπο, στις παρυφές της Βελαώρας, όπου το καλοκαίρι λιώνουν οι πέτρες κι ο νοτιάς κουβαλάειμπόλικη υγρασία από τον Αστακό.

 

Αναμφίβολα όμως μπορείς να βρεις και λογικά επιχειρήματα πίσω από αυτή την απόφαση. Για παράδειγμα οι κατολισθήσεις ήταν ένα σοβαρό ζήτημα (αν και κατά πόσο ήταν πραγματικά επικίνδυνες μάλλον δεν θα το μάθουμε ποτέ). Επίσης η νέα θέση ήταν κοντά στις καλλιέργειες και κοντά στον οδικό άξονα, ενώ έδινε και μεγαλύτερες δυνατότητες επέκτασης του οικισμού σε σχέση με το ημιορεινό ανάγλυφο. Και βέβαια η απόφαση αυτή είναι πλέον μη αναστρέψιμη. Το παλιό χωριό έχει δυστυχώς καταστραφεί τελείως, έχει ισοπεδωθεί,μετά από 50 χρόνια.

 

Το δεύτερο λάθος όμως μπορεί να διορθωθεί. Γιατί είναι λάθος η μετονομασία του χωριού από «Δραγαμέστο» σε «Καραϊσκάκης» θα ρωτήσει κανείς; Ο στρατηγός Καραϊσκάκης δεν είχε καμία σχέση με το χωριό μας, πέραν του ότι στρατοπέδευσε για λίγους μήνες εκεί (τέλη του 1825- αρχές του 1826). Δεν γεννήθηκε στο Δραγαμέστο,δεν πέθανε στο Δραγαμέστο, ούτε κατάγεται, ούτε έζησε εκεί. Υπάρχουν χωριά (πλέον και δήμος ολόκληρος), λεωφόροι, δρόμοι, πλατείες, γήπεδα κλπ, παντού στην Ελλάδα, που έχουν –και δικαίως–το όνομα του. Γιατί να υπάρχει ανάμεσα σε αυτά ένα ακόμα χωριό που να έχει το όνομα «Καραϊσκάκης» και όχι «Δραγαμέστο», ένα μοναδικό όνομα (δεν υπάρχει πουθενά αλλού στην Ελλάδα) που το συναντάς σε πολλές ιστορικές αναφορές; Αν πας για παράδειγμα στο μουσείο Μπενάκη θα δεις λαϊκή ζωγραφιά με την ναυμαχία του Δραγαμέστου (η οποία έγινε στον κόλπο του Αστακού).

 

Το πολύ αξιόλογο βιβλίο του συγχωριανού μας Γιάννη Δημητρούκα «Ιστορία του Δραγαμέστου/Αστακού και της περιοχής του στα νεότερα χρόνια» αποδεικνύει με ντοκουμέντα την σημαντική συμβολή του Δραγαμέστου στην ιστορία της Δυτικής Ελλάδας, μια συμβολή της οποίας η συνέχεια και ημεταλαμπάδευση στις νεότερες γενιές διακόπτεταιαπότομα με την μετονομασία του 1930. Ποιος θυμάται ποιο και που ήταν το Δραγαμέστο σήμερα, πέραν ίσως από κάποιους ντόπιους; Επίσης η λέξη Δραγαμέστο είναι πολύ πιο εύηχη από την λέξη Καραϊσκάκης η οποία με τα χρόνια έχει χάσει και το γραμματικό γένος και έχει ουδετεροποιηθεί. Όλοι πλέον λένε «το Καραϊσκάκη» και όχι «ο Καραϊσκάκης».

 

Νομίζω πως περίπου 100 χρόνια μετά, είναι καιρός το χωριό να αποκτήσει ξανά το αρχικό του όνομα, κάτι που θα το ξανασυνδέσει με το χώρο, τον χρόνοκαι την ιστορία του. Κάτι που θα περισώσει —έστω και σε γλωσσικό επίπεδο— κάτι από την ταυτότητα του. Και δεν είναι δύσκολο να γίνει. Για αρχή χρειάζεται μια συνέλευση των κατοίκων του χωριού που θα αποφασίσει την επαναφορά του παλιού ονόματος και θα μεταφέρει την απόφαση αυτή στον δήμο Ξηρομέρου για όλες τις περαιτέρω ενέργειες.

 

Η επαναφορά του ονόματος προφανώς δεν θα κάνει την ζωή των κατοίκων ευκολότερη, δεν θα αλλάξει την δύσκολη καθημερινότητά τους. Μακριά όμως από σωβινισμούς και εθνικισμούς, τα ονόματα κουβαλάνε μνήμες, κουβαλάνε συναισθήματα, κουβαλάνε την ιστορία την ίδια και καλό είναι να μην τα πειράζουμε. Είμαστε Δραγαμεστινοί (ή Δραγαμεστιανοί) και όχι Καραϊσκακιώτες.

 –Δραγαμεστινός (dragamestinos@gmail.com)